Con người vẫn đang trong quá trình tiến hóa, đó là kết luận của các nhà khoa học sau hàng loạt nghiên cứu gần đây. Và trong một bài báo mới nhất trên tạp chí Nature Ecology and Evolution, họ chỉ ra một thực tế rằng:
Bộ gen của người Đông Á đang thay đổi theo hướng ngăn họ uống rượu.
Tác giả của nghiên cứu mới này là các nhà khoa học đến từ Đại học Pennsylvania. Họ đã tiến hành phân tích bộ gen của khoảng 2.500 người trong 26 quần thể dân số của 4 châu lục: Á, Âu, Phi và Mỹ. Quá trình phân tích đã giúp họ tìm ra một số “điểm nóng di truyền”, cùng xuất hiện trong nhiều quần thể khác nhau.
Trong đó, một vùng gen chịu trách nhiệm sản xuất glycophorins đã thay đổi ở một số quần thể tách biệt ở Châu Á và Châu Phi. Điều này gợi ý những đột biến này đã xuất hiện độc lập như một dấu hiệu của sự tiến hóa. Bởi nếu các đột biến riêng lẻ, nó sẽ phải tốn hàng triệu năm để lan từ Châu Phi sang Châu Á hoặc ngược lại.
“Điều mà nghiên cứu mới này chỉ ra được là chọn lọc tự nhiên cũng có xu hướng tạo ra một số gen tương tự giữa các quần thể khác nhau”, nhà nghiên cứu John Hawks từ Đại học Wisconsin-Madison cho biết. “Điều này giúp con người thích nghi với những thay đổi gần đây trong hệ sinh thái”.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã đặc biệt hướng sự chú ý đến 5 sự thay đổi gần đây trong bộ gen con người. Thứ nhất là một sự thay đổi trong cụm gen glycophorin, có vẻ giúp con người kháng lại bệnh sốt rét, tình trạng đang hoành hành ở Châu Á và Châu Phi.
Ở Châu Âu, nhóm nghiên cứu nhận thấy sự gia tăng các gen liên quan đến phân giải một axit amin gọi là homocysteine. Điều này có vẻ liên quan đến bệnh tim mạch đang gia tăng ở Châu Âu.
Trong khi đó, cả 5 quần thể lấy mẫu ở Châu Phi xuất hiện sự thay đổi liên quan đến gen DGKK trên nhiễm sắc thể X. Đó là một tác nhân quan hệ với chứng hạ đường huyết ở nam giới.
Thú vị nhất, có lẽ là sự thay đổi với nhóm gen tạo ra enzyme phân giải rượu alcohol dehydrogenase (ADH). ADH chuyển hóa chất cồn thành một hợp chất gọi là acetaldehyde. Chính acetaldehyde là thứ gây ra cơn nhức đầu cho bạn vào sáng sớm, nếu đêm hôm trước uống quá nhiều.
May mắn thay, cơ thể bình thường có thể chuyển dần acetaldehyde thành acetate, phân tử không độc và giúp bạn cảm thấy khỏe khoắn hơn sau đó.
Nghiên cứu của các nhà khoa học từ Đại học Pennsylvania phát hiện nhóm gen ADH của người Đông Á đã tiến hóa. Nó thay đổi theo chiều hướng làm giảm sự chuyển hóa acetaldehyde và acetate. Về cơ bản, thay đổi này sẽ khiến bạn đau đầu nhiều hơn khi uống rượu, vì vậy sẽ chỉ có khả năng uống ít hơn.
Ngoài ở Đông Á, sự thay đổi ở nhóm gen ADH này còn được tìm thấy ở quần thể Tây Phi. Các nhà khoa học sẽ theo dõi xem liệu nó có lây lan ra các quần thể người ở khu vực khác trên thế giới hay không.
Tham khảo Trithuctre/Iflscience
