Do giá nguyên liệu tăng, một số doanh nghiệp đã không “cầm cự” được nên đành bỏ thầu, gây nên tình trạng thiếu hụt thuốc ở các bệnh viện, ảnh hưởng đến việc điều trị và chăm sóc sức khỏe người dân
Ngày 10-6, Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế đã làm việc với Sở Y tế TPHCM, các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu thuốc và một số bệnh viện để tìm giải pháp cho vấn đề tăng giá thuốc trong thời gian tới.
Doanh nghiệp dược thu hẹp sản xuất
Đến ngày 30-6, công văn bình ổn giá thuốc mà Thủ tướng Chính phủ đưa ra vào đầu năm 2008 sẽ hết hiệu lực. Bên cạnh đó, thị trường dược VN phụ thuộc nhiều vào thị trường thế giới, có hơn 90% nguyên liệu sản xuất thuốc phải nhập khẩu, những mặt hàng thuốc đặc trị thì có đến 60% nhập từ nước ngoài. Vì vậy, sau thời gian dài bị kiểm soát và kiềm chế không tăng giá thuốc, thị trường dược phẩm trong nước có thể bùng phát các đợt tăng giá mới trên diện rộng sau thời hạn 30-6 nếu không kịp thời triển khai các giải pháp đủ mạnh.
Tại buổi làm việc với Bộ Y tế, nhiều công ty dược phẩm phản ánh việc kìm hãm giá thuốc trong thời gian qua đã gây ra nhiều khó khăn trong việc sản xuất, nhập khẩu và cung ứng thuốc. Nhiều doanh nghiệp đã nộp hồ sơ xin xem xét điều chỉnh giá thuốc nhưng ngành y tế đã thực hiện các biện pháp quyết liệt “ghìm cương”. Trong khi đó, tình hình tài chính có nhiều biến động lớn, tỉ giá ngoại tệ, lạm phát gia tăng nhưng mức vay ngân hàng bị hạn chế và lãi suất cao đã dẫn đến tình trạng một số công ty bắt đầu thu hẹp sản xuất thuốc. Ông Trần Việt Trung, Phó Giám đốc Công ty Sapharco, cho biết khó khăn lớn nhất là vốn vì việc kinh doanh thuốc khi giá nhập khẩu nguyên liệu tăng, tỉ giá ngoại tệ tăng sẽ khó tiếp tục giữ mức giá thuốc được bán ra như trước đây.
Nhiều công ty cũng cho rằng quy định về nhập khẩu thuốc không được kiểm soát chặt chẽ đã dẫn đến việc thiếu cân đối giữa việc tiêu thụ thuốc sản xuất trong nước và thuốc nhập khẩu. Thực tế, có nhiều mặt hàng có thể sản xuất trong nước nhưng Bộ Y tế vẫn cho phép nhập khẩu, trong khi nhiều loại thuốc đặc trị bắt buộc nhập khẩu lại bị khan hiếm do thiếu hụt ngoại tệ. Chưa kể, các công ty dược phẩm còn bị “chôn vốn” do các bệnh viện thiếu nợ quá lâu, trong khi tình trạng trượt giá lại gia tăng mỗi ngày. Việc thiếu hụt vốn cộng với chính sách siết chặt cho vay của các ngân hàng gây nhiều hạn chế trong việc nhập khẩu nguyên vật liệu. Vì vậy, từ phía các doanh nghiệp, nếu vấn đề giá thuốc không được điều chỉnh kịp thời sẽ dẫn đến sự mất cân đối giữa việc cung và cầu trong thời gian tới.
Đề nghị điều chỉnh giá đấu thầu thuốc
Hiện nay, đã có nhiều doanh nghiệp chờ tỉ giá ổn định nên hạn chế các hoạt động xuất nhập khẩu, điều này gây nên sự xáo trộn trong việc cung ứng thuốc. Nếu giá thuốc không được điều chỉnh thì sang quý III/2008, việc cung ứng thuốc cho các bệnh viện và thị trường sẽ giảm và gây ra tình trạng thiếu thuốc.
Đại diện của Công ty Dược phẩm OPV cho biết trong thời gian qua công ty đã chấp nhận lỗ để bảo đảm việc cung cấp thuốc và đã kiến nghị cho tăng giá thuốc với mức 5% nhưng chưa được chấp nhận. Còn bà Trần Thị Đào, Giám đốc Công ty Dược phẩm Imexpharm, kiến nghị nên bỏ việc đấu thầu tập trung vốn làm cho các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn và dễ tạo ra thế độc quyền, nếu doanh nghiệp nào đưa ra mức giá thấp nhất được trúng thầu sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng thuốc. Bên cạnh đó, việc áp dụng mức giá thầu cũ đã làm cho nhiều công ty bị lỗ khi vừa được trúng thầu thì giá nguyên vật liệu lại tăng. Hiện chưa có cơ chế điều chỉnh giá đấu thầu theo giá thị trường, nhiều công ty không còn mạnh dạn trong việc cung ứng thuốc nên có nguy cơ dẫn đến tình trạng thiếu thuốc cục bộ. Có một số doanh nghiệp đã không “cầm cự” được nên đành bỏ thầu, gây nên tình trạng thiếu hụt thuốc cho các bệnh viện, ảnh hưởng đến việc điều trị và chăm sóc sức khỏe người dân.
Cục trưởng Cục Quản lý Dược Trương Quốc Cường đề nghị các doanh nghiệp tiếp tục bảo đảm việc cung cấp thuốc để không xảy ra tình trạng thiếu thuốc. Ông Cường cũng cho rằng thuốc trong bệnh viện là thuốc thiết yếu, phải thực hiện đấu thầu, tuy nhiên Bộ Y tế sẽ làm việc với Bộ Kế hoạch - Đầu tư và đề nghị Chính phủ điều chỉnh giá đấu thầu. Việc đấu thầu không chỉ bảo đảm về giá mà phải đạt tiêu chuẩn chất lượng. Bên cạnh đó, phải giải quyết nợ ở các bệnh viện vì phần lớn việc chi tiêu thuốc tại bệnh viện là do bảo hiểm y tế chi trả nên sẽ yêu cầu bảo hiểm y tế giải quyết nợ thầu doanh nghiệp. Cân đối giữa việc điều chỉnh giá thuốc hợp lý, bảo đảm giá thuốc không “bùng nổ” sau ngày 30-6 và giữ ổn định việc cung ứng thuốc để không xảy ra tình trạng thiếu thuốc sắp tới là vấn đề nan giải. Bộ Y tế cũng sẽ đề xuất cho phép các doanh nghiệp tự điều chỉnh giá các mặt hàng thuốc không thiết yếu. Về vấn đề này, phía Công ty OPV cũng cho rằng nên để các công ty tự cân đối chi phí và điều chỉnh giá trong hạn mức vì thực tế giá thuốc bán ra đã được điều chỉnh bởi giá thị trường
