Ung thư Thứ năm, ngày 3/2/2022

Nguy cơ loãng xương ở bệnh nhân điều trị ung thư vú

Với sự tiến bộ của khoa học, bệnh nhân ung thư vú có thể được kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị ung thư đều có thể dẫn đến những tác dụng phụ nặng nề. Trong đó, loãng xương là một trong những tác dụng phụ lâu dài thường gặp ở ở những bệnh nhân đã trải qua hóa trị, liệu pháp hormon điều trị ung thư vú.

Loãng xương là gì


Loãng xương là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể người. Càng lớn tuổi, mật độ xương càng giảm do hoạt động của tế bào tạo xương thấp hơn tế bào hủy xương và làm cho xương ngày càng xốp với nhiều lỗ nhỏ li ti, xương trở nên yếu, giòn và dễ gãy dù không có lực tác động hoặc lực tác động rất nhỏ.
 loang-xuong.jpg
Cấu trúc bên trong xương (Hình minh họa: internet)

Loãng xương được chia làm hai loại: 

Loãng xương tiên phát: xảy ra ở phụ nữ sau mãn kinh và ở người già. 
Loãng xương thứ phát: là loại loãng xương xảy ra sau khi bị một hay nhiều yếu tố tác động, như do bệnh tật nằm bất động lâu ngày, do sử dụng lâu dài một số thuốc, ví dụ như corticoid gây tăng đào thải canxi qua nước tiểu, thoái hóa protein cấu tạo nên xương, thuốc chống động kinh làm mất tác dụng của vitamin D dẫn đến mất khả năng chuyển hóa canxi tạo xương. Các thuốc điều trị ung thư, đặc biệt là ung thư vú cũng là nguyên nhân gây ra loãng xương.

Nguy cơ loãng xương ở bệnh nhân điều trị ung thư vú


Estrogen là một hormon quan trọng giúp điều hòa mật độ xương, giúp bảo vệ xương và giảm mức độ kích hoạt hormon loãng xương. Tỷ lệ loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh rất cao do sự thiếu hụt nồng độ estrogen trong cơ thể. Việc sử dụng các thuốc, liệu pháp gây sụt giảm nồng độ estrogen là nguyên nhân dẫn đến tình trạng loãng xương.
Các liệu pháp điều trị ung thư như hóa trị ảnh hưởng tới buồng trứng, làm sụt giảm estrogen. Một số nghiên cứu cho thấy mật độ xương ở phụ nữ sau mãn kinh có hóa trị giảm nhiều hơn là không hóa trị. Phụ nữ tiền mãn kinh trước khi điều trị ung thư có thể trải qua thời kỳ mãn kinh sớm hơn so với những người không bị ung thư vú.
loang-xuong-1.jpg
Điều trị ung thư vú làm tăng nguy cơ loãng xương (Hình minh họa: internet)

Các thuốc ức chế aromatase (anastrozol, letrozol, exemestane…) làm giảm lượng estrogen tuần hoàn trong cơ thể, dẫn đến tình trạng mất xương. Những phụ nữ sống sót sau ung thư vú được điều trị bằng aromatase có nguy cơ loãng xương tăng 3 – 4 lần so với phụ nữ không bị ung thư vú. Bệnh nhân đang điều trị với nhóm thuốc này cần theo dõi tình trạng loãng xương.

Tamoxifen là thuốc được chỉ định giúp làm ngừng sự tăng trưởng của các tế bào ung thư vú. Theo một số nghiên cứu, điều trị ung thư vú bằng hóa trị kết hợp tamoxifen có nguy cơ mất xương tăng 2.48 lần so với phụ nữ không mắc bệnh ung thư.

Một số biện pháp ức chế buồng trứng bằng điều trị nội tiết, phẫu thuật, xạ trị… cũng là nguyên nhân làm giảm mật độ xương, gây loãng xương. 

Dự phòng điều trị loãng xương ở bệnh nhân ung thư vú


Bổ sung canxi (1.000 - 1.200mg/ngày) và vitamin D (800 - 1.000UI/ngày), tốt nhất là bổ sung thông qua chế độ ăn uống với các sản phẩm từ trứng, sữa, cá, tôm, các loại hạt, rau xanh…, nếu bữa ăn không đủ dinh dưỡng, cần bổ sung bằng thuốc. 
Tập thể dục, vận động rèn luyện sức khỏe đều đặn giúp thúc đẩy phát triển xương và làm xương chắc khỏe hơn. Tập thể dục giảm cân 4 - 5 lần một tuần để có lợi ích tối đa cho sức khỏe xương.

Duy trì lối sống lành mạnh: Bỏ hút thuốc lá và giảm uống rượu, bia, đồ uống có cồn…
Kiểm tra mật độ xương: xét nghiệm đo mật độ khoáng chất trong xương BMD (Bone Mineral Density) ở các bộ phận khác nhau của cơ thể giúp phát hiện sớm, dự đoán khả năng loãng xương, gãy xương.

Điều trị loãng xương: biphosphonate (alendronate, risedronate, zoledronic…) là nhóm thuốc được sử dụng nhiều nhất trên thế giới và được khuyến cáo là chọn lựa đầu tiên trong điều trị tất cả các thể loãng xương. Các thuốc phối hợp như alendronate - vitamin D giúp tăng hiệu quả và tăng tuân thủ điều trị với chế độ liều hằng tuần. Một loại thuốc điều trị loãng xương khác là raloxifene làm giảm nguy cơ ung thư vú, được lựa chọn khi bệnh nhân không dụng nạp với bisphosphonate.

Với các bệnh nhân ung thư vú có nguy cơ loãng xương cao như phụ nữ trên 65 tuổi, phụ nữ dưới 45 tuổi bị mãn kinh do điều trị, bệnh nhân ung thư vú đang điều trị bằng thuốc ức chế aromatase… việc dự phòng và điều trị loãng xương rất quan trọng. Các đối tượng bệnh nhân này nên được theo dõi mật độ xương trong thời gian điều trị và có hướng sử dụng biphosphonate phù hợp theo chỉ định của bác sĩ để tránh nguy cơ loãng xương, gãy xương.

Bài viết được cung cấp bởi Davipharm

- Thuocbietduoc.com.vn cung cấp thông tin về hơn 30.000 loại thuốc theo toa, thuốc không kê đơn. - Các thông tin về thuốc trên Thuocbietduoc.com.vn cho mục đích tham khảo, tra cứu và không dành cho tư vấn y tế, chẩn đoán hoặc điều trị. - Khi dùng thuốc cần tuyệt đối tuân theo theo hướng dẫn của Bác sĩ
- Chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất cứ hậu quả nào xảy ra do tự ý dùng thuốc dựa theo các thông tin trên Thuocbietduoc.com.vn
Thông tin Thuốc và Biệt Dược
- Giấy phép ICP số 235/GP-BC.
© Copyright Thuocbietduoc.com.vn
- Email: contact.thuocbietduoc@gmail.com